اشعه فرابنفش (UV) بخشی از طیف نور خورشید است که اگرچه برای تولید ویتامین D در بدن ضروری است، اما در صورت قرار گرفتن بیش از حد در معرض آن، میتواند خطرات جدی برای سلامتی به همراه داشته باشد.
چرا اشعه فرابنفش خطرناک است؟
- آسیب به DNA سلولهای پوست: اشعه UV میتواند به DNA سلولهای پوست آسیب برساند و باعث جهش ژنتیکی شود که منجر به سرطان پوست میشود.
- پیری زودرس پوست: قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه UV باعث پیری زودرس پوست، ایجاد چین و چروک، لکههای تیره و افتادگی پوست میشود.
- آسیب به چشم: اشعه UV میتواند به چشم آسیب برساند و باعث بیماریهایی مانند آب مروارید، تخریب لکه زرد و سرطان پلک شود.
- ضعف سیستم ایمنی: قرار گرفتن بیش از حد در معرض اشعه UV میتواند سیستم ایمنی بدن را تضعیف کرده و بدن را مستعد ابتلا به عفونت کند.
انواع اشعه فرابنفش و اثرات آنها
- UVA: این نوع اشعه عمیقتر به پوست نفوذ میکند و باعث پیری زودرس پوست، ایجاد لکههای تیره و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست میشود.
- UVB: این نوع اشعه باعث آفتاب سوختگی و افزایش خطر ابتلا به ملانوم (خطرناکترین نوع سرطان پوست) میشود.
- UVC: این نوع اشعه توسط لایه ازن جذب میشود و به سطح زمین نمیرسد.
چه عواملی خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهند؟
- نوع پوست: افراد با پوست روشنتر نسبت به افراد با پوست تیرهتر در معرض خطر بیشتری هستند.
- سابقه خانوادگی سرطان پوست: داشتن سابقه خانوادگی سرطان پوست خطر ابتلا را افزایش میدهد.
- تعداد خالهای پوستی: تعداد زیاد خالهای پوستی خطر ابتلا به ملانوم را افزایش میدهد.
- سابقه آفتاب سوختگی: افرادی که در کودکی آفتاب سوختگیهای شدید را تجربه کردهاند، در معرض خطر بیشتری هستند.
- استفاده از تختهای برنزه: استفاده از تختهای برنزه خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش میدهد.
چگونه از خود در برابر اشعه فرابنفش محافظت کنیم؟
- استفاده از کرم ضد آفتاب: از کرم ضد آفتاب با SPF حداقل 30 استفاده کنید و هر دو ساعت یکبار آن را تجدید کنید.
- پوشیدن لباس محافظ: از لباسهایی با آستین بلند، شلوار بلند و کلاه لبهدار استفاده کنید.
- پرهیز از آفتاب گرفتن در ساعات اوج تابش خورشید: بین ساعت 10 صبح تا 4 بعدازظهر از قرار گرفتن مستقیم در معرض آفتاب خودداری کنید.
- استفاده از عینک آفتابی: از عینک آفتابی با محافظت کامل در برابر اشعه UV استفاده کنید.
- مراجعه منظم به پزشک: برای بررسی تغییرات پوستی به طور منظم به پزشک مراجعه کنید.
در چه صورت به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر متوجه هرگونه تغییر غیرعادی در پوست خود شدید، مانند ظاهر شدن خال جدید، تغییر اندازه یا رنگ خال موجود، خارش یا خونریزی خال، حتما به پزشک مراجعه کنید.
نظرات کاربران