بیماری التهابی روده (IBD) گروهی از بیماریهای مزمن هستند که باعث التهاب طولانی مدت در دستگاه گوارش میشوند. شایعترین انواع IBD، بیماری کرون و کولیت اولسراتیو هستند.
بیماری التهابی روده چیست؟
در بیماریهای التهابی روده، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافتهای سالم روده حمله میکند و باعث التهاب و آسیب میشود. این التهاب میتواند در هر جایی از دستگاه گوارش، از دهان تا مقعد، رخ دهد.
علل بیماری التهابی روده
علت دقیق بیماری التهابی روده هنوز به طور کامل شناخته شده نیست، اما عوامل زیر ممکن است در بروز آن نقش داشته باشند:
- ژنتیک: افراد دارای سابقه خانوادگی IBD بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
- سیستم ایمنی: اختلال در سیستم ایمنی بدن میتواند باعث التهاب مزمن در روده شود.
- محیط: عواملی مانند رژیم غذایی، عفونتها و استعمال دخانیات ممکن است در بروز IBD نقش داشته باشند.
- فلور روده: تغییرات در باکتریهای روده ممکن است به التهاب کمک کند.
انواع بیماری التهابی روده
- بیماری کرون: این بیماری میتواند هر قسمتی از دستگاه گوارش را درگیر کند و باعث التهاب و زخمهای عمیق در دیواره روده شود.
- کولیت اولسراتیو: این بیماری معمولاً به روده بزرگ و راست روده محدود میشود و باعث التهاب و زخمهای سطحی در پوشش داخلی روده میشود.
علائم بیماری التهابی روده
علائم IBD در افراد مختلف متفاوت است و ممکن است به تدریج یا به صورت ناگهانی بروز کند. از جمله شایعترین علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد شکم: درد شکم معمولاً در سمت راست پایین شکم احساس میشود و با غذا خوردن بدتر میشود.
- اسهال: اسهال ممکن است خونی یا حاوی چرک باشد.
- کاهش وزن: کاهش وزن ناخواسته به دلیل کاهش اشتها، سوء جذب مواد غذایی و التهاب روده.
- خستگی: التهاب مزمن و سوء تغذیه میتوانند باعث خستگی مفرط شوند.
- تب: تب کم درجه ممکن است به طور مداوم یا گاه به گاه رخ دهد.
علاوه بر علائم فوق، برخی افراد ممکن است علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، درد مفاصل، مشکلات پوستی و التهاب چشم را تجربه کنند.
تشخیص بیماری التهابی روده
تشخیص IBD بر اساس علائم بیمار، معاینه فیزیکی و انجام آزمایشات زیر انجام میشود:
- آندوسکوپی: روشی برای بررسی داخل روده با استفاده از یک لوله نازک مجهز به دوربین.
- کولونوسکوپی: روشی مشابه آندوسکوپی برای بررسی روده بزرگ.
- بیوپسی: برداشت نمونه کوچکی از بافت روده برای بررسی زیر میکروسکوپ.
- آزمایش خون: برای بررسی وجود التهاب و سایر نشانههای بیماری.
- تصویربرداری: مانند سی تی اسکن یا ام آر آی برای بررسی دقیقتر روده.
درمان بیماری التهابی روده
درمان IBD به شدت بیماری و علائم فرد بستگی دارد. هدف از درمان کنترل علائم، بهبود کیفیت زندگی و جلوگیری از عوارض طولانی مدت است. درمانهای رایج عبارتند از:
- داروها: داروهای ضد التهاب، کورتیکواستروئیدها، داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی و بیولوژیکها.
- تغذیه: رژیم غذایی مناسب میتواند به کاهش علائم و بهبود وضعیت بیمار کمک کند.
- جراحی: در صورت عدم پاسخ به درمانهای دارویی یا بروز عوارض شدید، ممکن است جراحی لازم باشد.
بیماری التهابی روده یک بیماری مزمن است که نیاز به مراقبت طولانی مدت دارد. با همکاری پزشک و رعایت رژیم غذایی و سبک زندگی مناسب، میتوان بیماری را کنترل کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
نظرات کاربران