طحال، عضوی ارغوانی تیره و نرم است که در قسمت فوقانی چپ شکم، درست زیر دنده‌ها و پشت معده قرار دارد. اگرچه طحال برای بقای ما ضروری نیست، اما نقش بسیار مهمی در سیستم ایمنی بدن و خون‌سازی ایفا می‌کند.
وظایف طحال
- فیلتر خون: طحال مانند یک فیلتر عمل می‌کند و سلول‌های خونی پیر، آسیب‌دیده یا غیر طبیعی را از خون جدا کرده و آن‌ها را از بین می‌برد.
- تولید سلول‌های خونی: در دوران جنینی، طحال نقش مهمی در تولید سلول‌های خونی دارد. اما در بزرگسالی، این وظیفه عمدتاً بر عهده مغز استخوان است.
- ذخیره خون: طحال می‌تواند مقادیر زیادی خون را ذخیره کند و در مواقع لزوم، مانند خونریزی شدید، این خون را به جریان خون آزاد کند.
- نقش در سیستم ایمنی: طحال در تولید آنتی‌بادی‌ها و سلول‌های ایمنی نقش دارد و به بدن در مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کند.
بیماری‌های طحال
- بزرگی طحال (اسپلنومگالی): این بیماری می‌تواند به دلیل عفونت‌ها، بیماری‌های کبدی، سرطان‌ها و سایر اختلالات ایجاد شود.
- پارگی طحال: ضربه به ناحیه شکم می‌تواند باعث پارگی طحال شود که یک وضعیت اورژانسی است.
- برداشتن طحال (اسپلنکتومی): در برخی موارد، مانند پارگی طحال، برخی سرطان‌ها یا اختلالات خونی، ممکن است نیاز به برداشتن طحال باشد.
زندگی بدون طحال
اگر طحال برداشته شود، بدن می‌تواند بسیاری از عملکردهای آن را جبران کند. اما افراد بدون طحال بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌های باکتریایی، به ویژه عفونت‌های باکتریایی کپسول‌دار مانند پنوموکوک، مننگوکوک و هموفیلوس آنفلوآنزا تیپ B قرار دارند. بنابراین، این افراد باید واکسن‌های خاصی را دریافت کنند.
نکات مهم
- درد در ناحیه طحال: اگر در ناحیه بالای چپ شکم احساس درد یا ناراحتی می‌کنید، به پزشک مراجعه کنید.
- تروما به ناحیه شکم: در صورت هرگونه ضربه به ناحیه شکم، به خصوص اگر با علائمی مانند درد شدید، تهوع، استفراغ یا ضعف همراه باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
- واکسیناسیون: افرادی که طحال ندارند یا عملکرد طحال آن‌ها ضعیف است، باید واکسن‌های خاصی را دریافت کنند تا از ابتلا به عفونت‌های جدی جلوگیری کنند.
نظرات کاربران